Oxidatieve stress zorgt sluipenderwijs voor flink wat schade aan onze cellen. Ontdek hoe u zich het beste tegen een aanval van vrije radicalen, de veroorzakers van deze schade, kunt wapenen.
Ons lichaam maakt tijdens de vele metabole reacties die plaatsvinden reactieve zuurstofcomponenten aan (vaak afgekort met het Engelse 'ROS') (1). Deze moleculen zijn beter bekend onder de naam vrije radicalen. Hieronder vallen onder andere het superoxideradicaal O2•- en het hydroxylradicaal •OH.
Ze beschikken over verschillende 'vrije' elektronen in hun buitenlaag, waardoor ze zeer instabiel zijn: ze gaan op zoek naar andere stoffen waarmee ze zich kunnen verbinden. Die stoffen worden op hun beurt ook weer instabiel. Toch is de vorming van ROS op zich niet pathologisch. Het komt voor bij elk levend wezen dat zuurstof gebruikt en het is zelfs iets dat soms nuttig is voor de celsignalering (2).
Trouwens, ons lichaam beschikt over een behoorlijk wapenarsenaal om deze radicalen te neutraliseren. In de eerste plaats moet u dan denken aan de endogene antioxidanten (die ons lichaam zelf aanmaakt), aan enzymen met een antioxidatieve werking en aan cofactoren en eiwitten (3). Dan zijn er de vitamines uit de voeding, gevolgd door de herstelmechanismen van het DNA. Zo brengen we zelf onze 'redoxbalans' weer op orde.
De oxidatieve stress, ook wel oxidatiestress genoemd, markeert een onbalans tussen de aanmaak van vrije radicalen enerzijds, en de bestrijding ervan door antioxidanten anderzijds (4). De verdedigingsmechanismen zitten aan hun max en kunnen de oxidatie niet meer goed bestrijden. En dan gaat het mis met het welzijn van de cellen. Ze takelen af en dat betekent dat er overal in het lichaam schade kan optreden.
Aan het fenomeen van oxidatieve stress gaat een lange periode vooraf waarin verschillende factoren een rol spelen, zoals: een onevenwichtige voeding die weinig groente en fruit bevat, roken, alcoholgebruik, medicijngebruik, pesticiden, atmosferische vervuiling, langdurige blootstelling aan de zon, straling, maar ook contact met bepaalde pathogene infecties (5).
Oxidatieve stress en psychologische stress zijn niet hetzelfde. Oxidatieve stress gebeurt op celniveau, en psychologische stress is meer systemisch. Toch is er mogelijk sprake van een interactie tussen de twee verschijnselen: uit een studie die is uitgevoerd bij depressieve proefpersonen blijkt dat chronische stress bijdraagt aan de ontwikkeling van oxidatieve stress in bepaalde hersengebieden (6).
Oxidatieve stress wordt beschouwd als een van de belangrijkste oorzaken van veroudering. Op chemisch gebied zien we oxidatieve stress opduiken tijdens de ontwikkeling van allerlei stofwisselingsziekten (diabetes, atherosclerose...), ademhalingsaandoeningen, verteringsziekten, neurodegeneratieve aandoeningen of gewrichtsaandoeningen (7).
In sommige laboratoria doet men oxidatieve stressonderzoeken. Ze geven een overzicht van de biomarkers die weergeven wat de oxidatieve last is voor het lichaam en geven een indicatie van de staat van het antioxidatieve verdedigingssysteem. Dit onderzoek vindt plaats via bloedonderzoek en/of urineonderzoek. Bij de interpretatie van de resultaten is echter de nodige voorzichtigheid geboden.
Wanneer er te veel vrije radicalen zijn, dan ziet ons immuunsysteem ze als agressors. In een poging ze uit te roeien, start het immuunsysteem een ontstekingsreactie (8).
Lukt dat niet, dan ontstaat er een chronische (of laaggradige) ontsteking die enkele weken of zelfs jaren kan aanhouden. Vandaag de dag wordt alom erkend dat dit ontstekingen de weg effenen voor auto-immuunziekten, hart- en vaatziekten, maar ook voor chronische ontstekingsziekten van de darm (IBD) (9-10).
Er zou ook een link zijn tussen oxidatieve stress en de wildgroei van afwijkende cellen. Oxidatieve stress zou mogelijk diverse transcriptiefactoren kunnen activeren (NF-κB, AP-1, p53, HIF-1α, PPAR-γ, β-catenine/Wnt en Nrf2), wat kan leiden tot de abnormale expressie van bepaalde genen, met name de genen die gaan over de groeifactoren, de ontstekingsopwekkende cytokines en de regulerende moleculen voor de celdeling (11).
De onderzoeken die wijzen op de rol van oxidatieve stress bij de leeftijdsgerelateerde aftakeling van het geheugen zijn talrijk. Bij oudere dierenmodellen lijkt de aantasting van het ruimtelijke geheugen, het geheugen met betrekking tot de tijd, het leervermogen en het kunnen onthouden van informatie gecorreleerd te zijn aan de toename van de oxidatieve componenten (12). Onderzoekswerk suggereert eveneens dat vrije radicalen de stofwisseling van de mitochondriën verstoren en bijdragen aan de neuronale achteruitgang (13).
Onze ogen zijn fragiel. Ze zijn bijzonder gevoelig voor aanvallen door vrije radicalen. De ooglens (betrokken bij het filteren en het richten van het licht) en het netvlies (belast met de omzetting van de lichtsignalen in zenuwsignalen) worden het vaakst getroffen. Oxidatieve stress opent in feite de deur voor oogziekten, zoals staar of LMD (Leeftijdsgerelateerde maculadegeneratie) (14-15).
Oxidatieve stress tast ook de huidcellen aan. Het versnelt de afbraak van eiwitten en vetten en bevordert de vernietiging van collageen en elastine, twee weefsels die de lederhuid stevig en soepel houden. Oxidatieve stress bevordert dus ook huidveroudering (met name door fototoxiciteit) en zorgt voor het vroegtijdig ontstaan van rimpels (16).
Doordat vrije radicalen het haarzakje aantasten, zorgen ze ervoor dat het haar sneller uitvalt. Ook zouden vrije radicalen een rol spelen bij het grijzer worden van het haar (17).
Preventieve maatregelen, waarbij u een beroep doet op uw 'gezonde verstand', zorgen ervoor dat u de invloed van oxidatieve stress zo klein mogelijk maakt: zorg voor een gezonde leefstijl waarbij u de hiervoor genoemde risicofactoren zoveel mogelijk beperkt.
Een gezonde voeding, het liefst van biologische oorsprong lijkt de beste bescherming te bieden tegen vrije radicalen. Sommige voeding heeft ook nog eens een zeer krachtige werking als antioxidant: denk aan felgekleurde verse groente- en fruitsoorten (rijk aan carotenoïden en polyfenolen), kruiden, oliehoudende planten of aromatische kruiden (18).
Maak gebruik van de ORAC-index: hoe hoger het getal, hoe groter de mogelijke potentie qua antioxidanten (19). Per 100 g heeft groene thee bijvoorbeeld een score van 1250, walnoten een score van 13.541 en kruidnagel een score van...290.283!
Sommige van deze superingrediënten zijn overigens samengebracht in krachtige combinatieformules (het zeer krachtige Antioxidant Synergy is een combinatie van onder andere groene thee, druivenpitten, kurkuma, plus het gepatenteerde bestanddeel Vitaberry®, dat rijk is aan polyfenolen en anthocyanines) (20).
De vitamines C en E dragen bij aan de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress (21-22). U vindt de vitamines in citrusvruchten, paprika's, kiwi's, maar ook in amandelen en plantaardige oliën. Vitamine E treft u met name aan in het supplement Astaxanthin, een uitstekend rozerode pigment uit de familie van de carotenoïden dat uitgebreid is onderzocht in het kader van anti-agingonderzoek.
We vragen graag extra aandacht voor de spoorelementen zink en selenium, twee belangrijke cofactoren voor enzymen die de redoxreactie katalyseren (23).
Een van de sterkste verdedigende antioxidanten die het lichaam zelf kan aanmaken is glutathion. Het is in bijna alle levende cellen te vinden (24). Na ons 50e jaar neemt het glutathiongehalte in het bloed af. Het kan dan interessant zijn om die hoeveelheid te optimaliseren middels een supplementinname (zoals Reduced Glutathione, op basis van gereduceerde glutathion, de enige actieve en biologisch opneembare vorm, of Perlingual glutathione in de vorm van handige zuigtabletten voor een nog sneller gebruik) (25).
Er is vastgesteld dat organen die het meest blootgesteld worden aan oxidatieve stress (zoals de lever, het hart, de nieren, de huid of de rode bloedcellen)een hoog gehalte bevatten van de stof L-ergothioneïne, een aminozuur dat vandaag de dag geïsoleerd kan worden uit paddenstoelen en waarvan men de allermodernste supplementen maakt (zoals het supplement L-Ergothioneine dat beschikt over een halfwaardetijd van 30 dagen, in tegenstelling tot de halfwaardetijd van 30 seconden tot 30 minuten die geldt voor de conventionele antioxidanten) (26).
De codenaam BHT, oftewel butylhydroxytolueen is in de voedingsindustrie zeer gewild omdat het in staat is oxidatie en het ranzig worden van vetten tegen te gaan. Vandaag de dag zijn wetenschappers buitengewoon geïnteresseerd in de mogelijke toepassingen van deze in vet oplosbare antioxidant (die we terugvinden in s BHT met de optimale dosis van 300 mg per capsule ).
Referenties
Trefwoorden
U dient ingelogd te zijn op uw account om een opmerking te kunnen plaatsen
Dit artikel is nog niet beoordeeld. Laat als eerste uw beoordeling achter
9 Dagen
Topkwaliteit
Garre
11 Dagen
Goede supps Mooie prijsjes
Gino RJ
13 Dagen
Altijd goede producten en betrouwbaar goede beschrijvingen erbij. In Nederland mogen er geen beschrijvingen bij staan alleen maar product voor de lever. Wanneer je hebt betaald wordt het vaak de volgende dag al geleverd. Ik zeg altijd tegen iedereeen gebruik jullie produkten.
MORITZ Anita
15 Dagen
Alles ging vlot goede supps.Zachte prijsjes.
Gino RJ
28 Dagen
Alles op tijd geleverd in prima staat
Nadia Laevers
28 Dagen
Snelle levering. Goede producten.
M. Rekveld
35 Dagen
Goed en snel geleverd
belinda pisano
44 Dagen
Zeer snelle levering. De aankoop was voor een vriendin, maar gezien ze opnieuw bestelde miet ze tevreden zijn.
Hildegarde
50 Dagen
Snelle levering!! Zeer goede producten Adrenal support en Super Ashwaganda.
LIEBENS Kim
51 Dagen
Prima op tijd geleverd en goed verpakt
Tempelaar
53 Dagen
De producten zijn kwalitatief erg goed en vooral: zuiver en food grade. Dat is een absolute noodzaak! Daarnaast werd de bestelling heel snel geleverd! Klasse!
Frea Plantinga
58 Dagen
Livraison rapide!
Caroline Saelens
63 Dagen
Zeer snel behulpzaam en kwaliteit
Daniëlle Gerritsen
64 Dagen
De supplementen zijn niet goedkoop maar je merkt na enkele dagen dat ze werken en dat is belangrijk voor mij. Plus levering was snel. Het enige wat jammer is dat voor informatie je een nummer buiten Nederland moet bellen. Ik had 2 vragen waar ik niet een duidelijk antwoord op had gekregen namelijk betaling via Klarna wat op de site staat en op de site afleverpunt kon kiezen maar dat werkte niet. Dit was een beetje jammer
Martha Depaulo
73 Dagen
Correct geleverd in Italie.. !
Anne-Mie Rysman