Moringa: de 4 weldadige eigenschappen van de Levensboom

Moringa oleifera: de heilzame Levensboom

De moringa (met de botanische naam Moringa oleifera) is een van de snelstgroeiende bomen. Deze boom komt oorspronkelijk uit Azië en India en beschikt over een groot aantal gunstige eigenschappen.

De vruchten, de wortels, de schors, het zaad en het blad worden in alle landen waar de boom van nature groeit gegeten: zuidoost Azië, Indonesië, India, Ethiopië, Tsjaad, etc. In veel Engelstalige landen is de plant ook we bekend onder de naam horseradish tree (boom van mierikswortel, omdat de smaak van de wortel van moringa in de buurt komt van mierikswortel). In Réunion noemen ze de boom ook wel brède mouroum.

Dat men moringa in veel landen op het menu zet, is niet voor niets: de plant heeft een hoge voedingswaarde, kan goed tegen de droogte en produceert bovendien jonge scheuten en bladeren in het droge seizoen (wanneer het moeilijk wordt om ander voedsel te vinden).

Dat is precies de reden waarom het de basis vormt voor het vegetarische voedingspatroon in India, waar men het de Levensboom noemt.

Maar moringa wordt ook gebruikt in de ayurvedische geneeskunst, en dat al eeuwenlang. Maar niet alleen de hoge voedingswaarde is bijzonder aan de moringa: ook de heilzame eigenschappen voor de gezondheid maken de plant tot een veelgebruikt ingrediënt (1).

Moringa goed voor 300 aandoeningen? Kan dat echt?

De ayurvedische geneeskunst beweert dat er meer dan 300 aandoeningen zijn waarvoor moringa kan worden gebruikt, zoals verkoudheid, diabetes of een hoge bloeddruk. Volgens deze eeuwenoude traditionele Indiase geneeskunst zou moringa ook goed zijn voor de nieren, het haar en de nachtrust. Maar zoals u verderop kunt lezen, concentreren recente wetenschappelijke onderzoeken zich vooral op de weldadige effecten voor de bloedsuikerspiegel (2).

De 4 heilzame eigenschappen van moringa

Zoals we hierboven al aangaven gebruikt men overal waar deze tropische wonderboom groeit alle plantendelen voor consumptie. Het zijn echter vooral de bladeren die vandaag de dag door de wetenschappers onderzocht worden. In deze bladeren bevindt zich namelijk een grote hoeveelheid polyfenolen, alkaloïden, waaronder glucosinolaten en isothiocyanaten, maar ook saponinen. Het is overigens eenvoudig om het blad te drogen en tot poeder te vermalen, waarna men de moringa kan verpakken in de vorm van capsules (3).

Moringa en de bloedsuikerspiegel: een hulpmiddel tegen diabetes?

Op dit moment wordt er nog volop onderzoek gedaan naar de exacte mechanismen die schuilgaan achter de effecten van moringa, maar uit verschillende studies is gebleken dat een kuur van enkele weken met voedingssupplementen op basis van moringa de bloedsuikerspiegel bij patiënten met diabetes tot 30% kunnen verlagen. Het gebruik van moringa zou de gevoeligheid voor insuline vergroten.

Maar wat misschien nog wel interessanter is, is dat er ook studies zijn die vergelijkbare effecten heeft gezien bij 'gezonde' mensen als het ging om de verlaging van de bloedsuikerspiegel.

Dat is dan ook de reden dat men nu het idee heeft dat moringa wel eens een potentiële natuurlijke remedie zou kunnen zijn tegen diabetes en de reden dat de EFSA moringa heeft erkend als een plant die kan bijdragen aan het metabolisme van glucose (4-5).

De moringa: een bom aan voedingstoffen

Dat moringa de basisvoeding vormt in bepaalde regio's van India, en de Levensboom de aandacht heeft getrokken van tal van NGO's, zoals Action against hunger, het Rode Kruis, UNICEF en andere organisaties, is te danken aan zijn grote rijkdom aan voedingsstoffen.

Moringa is rijk aan (6):

• mineralen (het bevat 3 keer zoveel kalium als bananen, 4 keer zoveel calcium als melk en evenveel magnesium als pure chocolade);
• vitamine A, C en E (het bevat 4 keer zoveel vitamine A als wortelen en 7 keer zoveel vitamine C als sinaasappelen);
• hoogwaardige eiwitten, waaronder de 9 essentiële aminozuren (het bevat 2 keer zoveel eiwitten als yoghurt).

Is het een potentiële ontstekingsremmer en antioxidant?

Omdat moringa zo rijk is aan polyfenolen, saponinen, glucosinolaten en isothiocyanaten, kwamen wetenschappers eveneens op het idee om het te onderzoeken in het kader van mogelijke ontstekingsremmende en antioxidatieve effecten (7).

Nu is het zo dat sommige studies suggereren dat het blad van moringa de aanmaak van pro-inflammatoire cytokines door de macrofagen remt en de activiteit van genen vermindert die betrokken zijn bij ontstekingen (8).

Overigens zijn er nog vele andere onderzoeken die het potentiële vermogen evalueren van moringa als antioxidant, onder andere omdat de plant rijk is aan tocoferolen bètacaroteen.

Overigens heeft de FAO een artikel gewijd aan moringa waarin de internationale organisatie aan de producten van moringa antibacteriële, bloeddrukverlagende, spasmebestrijdende, maagzweerbestrijdende, ontstekingsremmende, cholesterolverlagende en bloedsuikerverlagende eigenschappen toeschrijft (9).

Moringa en de nieren, de nachtrust en het haar

Het zaad van de moringa is trouwens rijk aan vetzuren, zoals beheenzuur, oleïnezuur, palmitoleïnezuur en het bevat daarnaast nog antioxidanten. De olie die men maakt van deze zaden wordt dan ook vaak gebruikt voor cosmetische doeleinden, bijvoorbeeld voor het haar en voor de huid (10).

Overigens suggereren sommige studies dat de potentiële antioxidatieve- en ontstekingsremmende eigenschappen gunstig zouden zijn voor de nieren. Moringa zou deze organen beschermen tegen bepaalde aandoeningen (11).

Ten slotte zijn er ook nog studies die stellen dat moringa mogelijk de kwaliteit van de slaap verbetert. Het enige effect dat echt is aangetoond, is dat moringa het kalmerende effect versterkt van pentobarbital, een middel dat wordt gebruikt als slaapmiddel en als verdovend middel tijdens chirurgische ingrepen De effecten van moringa op de slaap worden dus met name onderzocht in het kader van farmaceutische toepassingen (12).

De gevaren van moringa

De enige contra-indicatie van moringa betreft het gebruik door zwangere en zogende vrouwen, aangezien er te weinig gegevens beschikbaar zijn over de effecten van deze plant op de foetus of de zuigeling.

U kunt profiteren van de weldadige effecten van moringa dankzij een kuur met een voedingssupplement in de vorm van capsules met een extract van het blad van moringa (zoals Organic Moringa Leaf Extract, afkomstig van biologische moringa).