Biologisch voedingssupplement van acacia met oplosbare vezels voor de darmen

Wat is acaciagom?

Acaciagom (meestal Arabische gom genoemd) is een natuurlijk sap dat gewonnen wordt uit de stam en de takken van specifiek acaciastruiken in het bos. Dit sap wordt door Afrikaanse en Indische volkeren traditioneel gebruikt bij spijsverteringsproblemen en problemen met de darmpassage. Het is een complexe mix van polysachariden en glycoproteïnen. Dit zijn bijzondere stoffen die niet verteerd kunnen worden door het menselijk lichaam. Omdat deze stoffen niet verteerd kunnen worden, ontsnappen ze aan de spijsverteringsenzymen en dienen ze als energie voor bepaalde gunstige probiotica in onze darmflora, met name voor de bacteriesoort Bifidobacterium en de bacteriën die melkzuur kunnen aanmaken. Deze mix valt volgens een onderzoeksteam dan ook onder de prebiotica. Zij definieerden prebiotica als volgt: "Een selectief gefermenteerd ingrediënt dat specifieke veranderingen teweeg kan brengen in zowel de samenstelling als de activiteit van de microflora van de darmen. Hierdoor hebben prebiotica een potentieel gunstige invloed op het welzijn en de gezondheid.². »

Waar komt Organic Acacia vandaan? Hoe wordt het geproduceerd?

Het sap dat gewonnen wordt voor de productie van Organic Acacia is afkomstig van twee acaciasoorten die geteeld zijn volgens de principes van de biologische landbouw: de wilde Acacia senegal (L) en Acacia seyal Delile³. Beide soorten komen overvloedig voor in het Afrikaanse Saharagebied (Maghreb, Mali, Senegal, Soedan...). Het sap wordt aangemaakt in de stam en de takken wanneer de plant fysiologische aanvallen moet doorstaan in periodes van extreme droogte. De plant begint met de aanmaak van gom zodra de weefsels van de plant in contact komen met de buitenlucht. Dit kan gebeuren doordat er opzettelijk gekerfd wordt in de plant, of doordat er beschadigingen ontstaan door de wind of de droogte, of door parasieten of insecten die door de buitenste laag dringen. Nadat het sap geoogst is, wordt het harder. Daarna worden het op een zeer milde wijze met behulp van vloeistof (minerale of organische) onzuiverheden verwijderd. De gom die vervolgens wordt verkregen wordt vervolgens bij een hoge temperatuur heel kort gesteriliseerd. Daarna wordt de gom gedroogd en omgezet in een uitstekend oplosbaar poeder. Vervolgens wordt het poeder verpakt in doseereenheden .

Hoe werkt Arabische gom?

Arabische gom bestaat voor 90 tot 97% uit oplosbare vezels. Het zijn plantaardige bestanddelen waarop de spijsverteringsenzymen in het speeksel en de darmen en de flora in de mond en de darmen geen vat hebben.

Wanneer ze volledig intact aankomen in onze darm, worden ze geconfronteerd met meer dan 400 verschillende bacteriën die in onze darm, geheel in harmonie met ons lichaam leven. Tussen al deze bacteriën zitten er een paar die deze vezels goed kunnen gebruiken als brandstof, waardoor ze zich verder kunnen ontwikkelen, namelijk: de probiotica, waarvan bekend is dat ze een groot aantal gunstige effecten hebben voor het menselijk lichaam.

Bij in vitro-onderzoek is aangetoond dat van de verschillende bacteriën die in onze darm leven (gunstige of ziekmakende bacteriën), het met name de Bifidobacterium is die acaciagom gebruikt om te groeien⁴. Deze bacteriestam is betrokken bij de preventie van verschillende aandoeningen en speelt een rol bij de algehele gezondheid.

En dat is nog niet alles, want de afbraak van deze vezels leidt tot de aanmaak van bepaalde stofwisselingsproducten die weer positief zijn voor andere gunstige werkstoffen: de korteketenvetzuren (KKV), die aangemaakt worden door bifidobacteriën en die de aanmaak bevorderen van bepaalde bacteriën die melkzuur produceren.

Deze kringloop gaat nog verder, want door de groei van gunstige bacteriën te bevorderen, neemt hun vermogen toe om het op te nemen tegen ziekteverwekkende bacteriën die eveneens proberen de darmflora te koloniseren⁵.

In theorie zorgen deze voedingsvezels dus voor twee veranderingen:

• modulering van de darmflora;
• stimulering van de metabole activiteit (aanmaak van korteketenvetzuren, verlaging van de pH-waarde van de luminale inhoud).

6

Wat zeggen onderzoeken over Arabische gom?

De wetenschap heeft grote belangstelling voor het groeiende aantal toepassingen van oplosbare vezels, met name voor Arabische gom.
Nog niet alle toepassingen worden unaniem erkend door de wetenschap, hetzij omdat het een relatief nieuw gebied is en het onderzoek nog in de kinderschoenen staat, hetzij omdat de onderzoeken soms met elkaar in tegenspraak zijn of niet nauwkeurig genoeg zijn, ze methodisch van een matige kwaliteit zijn of alleen interessant zijn voor bepaalde specifieke bevolkingsgroepen.

Toename van de hoeveelheid gunstige bacteriën in de darm (bifidobacteriën)

In verschillende studies (met name in vitrostudies^7-8 is een toename geconstateerd van de Bifidobacterium in de darm als gevolg van een supplementtoediening van Arabische gom.

Onderzoeker Wyatt en zijn team ⁹ bestudeerden de ontwikkeling van een aantal bacteriën van de Bifidobacterium-soort in de darm van een proefpersoon vóór en na de inname van Arabische gom (10 g per dag). Ze constateerden dat er sprake was van een significante toename.

Vervolgens werd deze groei nog eens bevestigd in een eenvoudige blinde studie bij 10 gezonde proefpersonen die 10 dagen lang ofwel Arabische gom (10 of 15 g) ofwel een placebo kregen¹⁰. Het effect van de toename bleek duidelijker naarmate de proefpersonen bij het begin van de studie over minder bifidobacteriën beschikten.

Afname van ziekteverwekkende micro-organismen in het maag-darmkanaal

De bifidobacteriën remmen de groei van pathogene bacteriën: enerzijds vanwege hun natuurlijke ontwikkeling, anderzijds vanwege hun vermogen om de pH-waarde in de darm te laten dalen¹¹.

In twee studies (in vitro)¹² is aangetoond dat Arabische gom een potentiële invloed heeft op de groei van bacteriën van de stam Clostridium en op de aanmaak van de bijbehorende toxine.

Toename van de aanmaak van korteketenvetzuren (KKV) Omdat bacteriën van het type Bifidobacterium korteketenvetzuren aanmaken, zou een toename de bacteriën logischerwijze moeten leiden tot een grotere aanmaak van korteketenvetzuren.

Deze vetzuren bestaan voor 95% uit acetaat, proprionaat en butyraat en hebben een gunstig effect op het lichaam. Voornoemde stoffen dragen allemaal bij aan de verlaging van de pH-waarde in de darm, maar ze hebben daarnaast nog andere, specifieke rollen:

• butyraat wordt gebruikt als hulpstof voor de ontwikkeling van epitheelcellen in de darm en wordt dan ook vaak beschouwd als een sleutelrol speelt bij beheersing van verschillende fysiologische functies (bestrijding van de doorlaatbaarheid van de darm);
• proprionaat wordt door de levercellen gebruikt en zou mogelijk een rol spelen bij de stofwisseling van lipiden en suikers;
• acetaat zou vooral door perifere weefsels gebruikt worden.

Uit een groot aantal in vitro-studies^13-14 en testen bij dieren^15-16 is gebleken dat de vezels uit Arabische gom zorgen voor een toename van de KKV, maar bij de mens zijn de resultaten minder duidelijk. Sommige onderzoekers verklaren dit verschil door het feit dat het moeilijk is korteketenvetzuren op de juiste wijze te tellen. Ze worden namelijk heel snel opgenomen door de darmcellen.

Zo waren er twee studies ^17-18 waarin de toename van KKV niet kon worden aangetoond na de dagelijkse inname van 25 en 6 g Arabische gom. Officieel wordt de toename van KKV niet erkend als gunstig effect van de inname van Arabische gom door gezonde personen.

Toename van het verzadigingsgevoel

Inmiddels weet men dat voedingsvezels helpen de calorie-inname te verlagen. Ze zorgen er bovendien voor dat men zich sneller verzadigd voelt. Oplosbare vezels zwellen namelijk op doordat ze water opnemen en geven een 'vol gevoel' aan de maag^19-21.

Mogelijke andere toepassingsgebieden

Het onderzoek heeft zich uitgebreid naar mogelijke andere toepassingen:

• de regulering van ontstekingsmarkers;
• de invloed op de klachten van een prikkelbare darm en de ontstekingsklachten die een impact hebben op de doorlaatbaarheid van de darmwand;
• de ondersteuning van de stofwisseling in de nieren. Onderzoekers zijn met name geïnteresseerd in de gevolgen van eiwitrijke voeding (een veelvoorkomend verschijnsel in Europa en Noord-Amerika) en de verschillende risicofactoren (zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en een te hoge bloeddruk) in relatie tot de werking van onze nieren. Er zijn onderzoeken gedaan die aangetoond hebben dat het eten van acaciavezels in dit kader mogelijk van belang zou kunnen zijn (vermindering urikemie en jichtaanvallen);
• ondersteuning bij het behoud van een gezond cholesterolgehalte.

Zitten er risico's aan het gebruik van Arabische gom? Zijn er contra-indicaties?

In 2001 besloot de Franse overheid Arabische gom officieel te erkennen als bron van natuurlijke, oplosbare voedingsvezels (net als Psyllium blond).

In klinische gegevens is te lezen dat het zeer goed wordt verdragen door ons spijsverteringsstelsel: Arabische gom geeft zelden een opgeblazen gevoel of buikkrampen. Bij andere oplosbare vezels is dit vaak wel het geval. Dit kan worden verklaard door het feit dat Arabische gom langzamer door bacteriën wordt afgebroken dan andere prebiotica. Bovendien is de totale hoeveelheid bestanddelen na fermentatie (waterstof, methaan, koolstofdioxide) minder omvangrijk dan die van Fructo-oligo-sachariden (FOS)²².
De hoeveelheid en het gewicht van de ontlasting blijven bij een inname van 10 g (= 2 doseereenheden) per dag in elk geval gelijk.
In een enkel geval komt het voor dat men allergisch is voor Arabische gom.

Allernieuwste onderzoeksresultaten

Het effect van een supplementinname van Arabische gom op de index van vetweefsel en de bloeddruk bij personen met diabetes type 2 - maart 2018

Omdat uit studies bij dieren gebleken was dat Arabische gom het lipidenmetabolisme kon verbeteren dankzij de werking als antioxidant evenals de werking van de capillaire vaten, wilden de onderzoekers het effect meten van Arabische gom op de index van buikvetweefsel. De index van buikvetweefsel is een indicatie voor de verdeling van vet en van het verhoogd risico op obesitas van de buik en hypertriglyceridemie.

De studie ²⁵ werd uitgevoerd bij 100 personen met Diabetes type 2. 50 van hen namen dagelijks een supplement van 30 g Arabische gom; de andere 50 namen een placebo.

Het HDL-cholesterolgehalte (ook vaak het 'goede cholesterol' genoemd) nam met ongeveer 20% toe bij de mensen die een supplement hadden ingenomen. Bij de placebogroep zag men deze ontwikkeling niet. Het triglyceridengehalte bleef in beide groepen ongewijzigd, maar de index voor het buikvet bleek bij de groep die het supplement had ingenomen met 23,7% te zijn gedaald.

Deze resultaten doen denken aan de conclusies van andere onderzoeken (waarvan een bij de mens ²⁶ en twee bij dieren^27-28), waarbij een mogelijke anti-obesitaswerking is aangetoond van Arabisch gom. Onderzoekers vermoeden dat de mogelijk een verbetering van de homeostase van koolhydraten²⁹ verantwoordelijk is voor deze resultaten.

Voor geen van de auteurs die de studie publiceerden geldt dat er sprake is van belangenverstrengeling.

Fermentatie van Arabische gom (in vitro): impact op de fecale microflora - januari 2018

Twee doseringen van Arabische gom en van fructo-oligosachariden (een andere prebiotica) werden 48 uur lang getest in een kunstmatig nagebootste darmomgeving (zelfde pH, zelfde temperatuur en voorzien van dezelfde stammen als de menselijke darm). Er werden voorafgaand aan het experiment monsters genomen, evenals 5, 10, 24 en 48 uur na aanvang.

Volgens het onderzoek bevordert Arabische gom de Bifidobacteria en Lactobacillus spp, een bacteriegroep met een gunstige werking³⁰. Het gunstige effect hield 10 uur tot zelfs 24 uur aan, hetgeen zou kunnen bevestigen dat het gaat om een langzame fermentatie zoals in eerdere onderzoeken reeds werd gesuggereerd³¹. Het aantal ziekteverwekkende bacteriën, namelijk de Clostridium histolyticum nam tijdens de fermentatie af, hetgeen overeenkomt met tal van reeds geformuleerde theses. Ten slotte nam de aanmaak van KKV toe, en dan met name die van acetaat, proprionaat en butyraat. De effecten van de FOS waren vergelijkbaar met die van de Arabische gom.

Voor geen van de auteurs die de studie publiceerden geldt dat er sprake is van belangenverstrengeling.