Het alkalisch dieet in de strijd tegen verzuring van het lichaam

Het zuur-base-evenwicht en de industriële revolutie

Om als mens goed te kunnen functioneren, hebben we een bepaalde pH-waarde in ons bloedserum nodig. Die dient rond de 7,4 (1) te liggen. Het is mogelijk deze pH te bereiken en te behouden dankzij de voeding. De voeding wordt zelf ook beïnvloed door de pH-waarde van de omgeving (bijv. van de grond en van het zeewater).

Nu is het zo dat de intensieve landbouw en de industrialisering een enorme impact hebben gehad op de pH-waarde van de aarde en het zeewater (2). Overigens heeft de ontwikkeling van de voedingsindustrie deze onbalans nog eens versterkt: er werden steeds meer verzadigde vetten, enkelvoudige suikers, conserveringsmiddelen en andere additieven toegevoegd (3).

De hedendaagse westerse voeding bevat hele andere hoeveelheden mineralen, waardoor er een onbalans ontstaan is tussen kalium en natrium, en natrium de overhand heeft gekregen. Hetzelfde geldt voor de balans tussen chloride en bicarbonaat, waarbij de hoeveelheid chloride overheersend is geworden. Deze verstoringen van de balans kunnen een metabole acidose teweeg brengen (een te lage pH), en dat is met name voor het skelet schadelijk. (4)

U moet weten dat een teveel aan natrium en chloride voor meer zuurvorming zorgt , terwijl een overvloed aan kalium, bicarbonaat en magnesium juist zorgen voor een meer basisch milieu.

Impact van een onevenwichtige zuur-baseverhouding op het lichaam

Wanneer de voeding te zuur is, zal het lichaam proberen het zuur-base-evenwicht te herstellen. Het gebruikt hiervoor de eigen bronnen van kalium en calcium, twee mineralen die het milieu weer meer basisch maken.

Het gebruik van deze lichaamseigen bronnen voor het bestrijden van de ongewenste, zuuropwekkende effecten van de voeding kan leiden tot wat men noemt een demineralisatie. Er zijn tal van studies waarin is aangetoond dat een te zure voeding schadelijk kan zijn voor de gezondheid van de botten (5).

Trouwens, een te zure voeding (met name voeding die rijk is aan dierlijke eiwitten die niet gecompenseerd wordt met alkalische voeding) kan leiden tot calciurie (6), oftewel tot de aanwezigheid van calcium in de urine. Mensen die last hebben van nierstenen willen dit bijvoorbeeld absoluut vermijden.

Onderzoekers waren in staat om aan te tonen dat een meer alkalische (dus een meer basische) voeding gerelateerd was aan gunstigere waarden voor de spiermassa bij vrouwen in goede gezondheid (7).

Het alkalisch dieet: een natuurlijke oplossing

Tijdens de vertering van het eten ontstaan er zuren. Die ontstaan bij de afbraak van de meeste soorten proteïnes. De vertering van de meeste groente- en fruitsoorten echter produceren basische stoffen (8).

Het is dan ook zaak het zuur-base-evenwicht te herstellen door bij voorkeur gezonde voeding in te nemen die rijk is aan fruit en groente (zoals het alkalische dieet, ook wel 'zuur-basedieet' genoemd). Daarbij laten we ons niet leiden door de zure smaak die voedsel kan hebben.

Want in tegenstelling tot wat onze intuïtie ons misschien vertelt, blijkt juist suikerrijke voeding voor veel zuur te zorgen in het lichaam. Verschillende zure voedingsmiddelen zorgen daarentegen juist weer voor basische effecten. Neem bijvoorbeeld suiker: dit is een van de hoofdveroorzakers van een onevenwichtige zuur-basebalans. Terwijl citroen juist een sterk basisch effect heeft!

De PRAL-index: een handig hulpmiddel

PRAL is een acroniem dat staat voor Potential Renal Acid Load (Potentiële zuurbelasting voor de nieren). Deze index geeft de zuurbelasting weer die bepaalde voeding heeft voor de nieren. Hoe hoger de index (hoger dan 0), hoe meer zuur de voeding opwekt in het lichaam. Hoe lager de index (lager dan 0), hoe alkalischer de voeding. (9)

Een paar voorbeelden: rundvlees heeft een PRAL van 13,2 (zuur effect), terwijl de radijs een PRAL heeft van -3,7 (basisch effect).

Wetenschappers hebben met behulp van deze index de voedingsmiddelen ingedeeld op basis van hun potentiële verzurende effect in het lichaam.

Lijst van de zuurste en de meest alkalische voedingsmiddelen

De zuurste voedingsmiddelen zijn:

• alcohol, frisdranken en geraffineerde suiker (pH van ongeveer 3);
• melkproducten, koffie, rood vlees, banketbakkersproducten en bewerkte voedingsmiddelen (pH van ongeveer 4).

Tussen de waarden van 5 en 8 pH vinden we verschillende onbewerkte producten:

• rijst, bieten, gevogelte, brood, aardappel en vruchtensappen (pH van ongeveer 5);
• vis, kokosnoot, melk, eieren, peulvruchten (pH van ongeveer 6);
• kraanwater en plantaardige olie (pH van ongeveer 7);
• maïs, bananen, appels en paprika (pH van ongeveer 8).

Dit zijn de meest alkalische voedingsmiddelen:

• sla, avocado, kiwi, selderij, aubergine, maar ook papaja en gember (pH van ongeveer 9); die laatste vindt u trouwens ook terug in ons supplement Alkaline Formula;
• spirulina, broccoli, wortelen, citroen, artisjok, radijs, asperges en gedroogde rozijnen (pH van ongeveer 10).

Bij een uitgebalanceerd voedingspatroon streven we er echter niet naar om te zure voedingsmiddelen helemaal te schrappen (met uitzondering van de voedingsmiddelen die slecht zijn voor onze gezondheid (zoals alcohol, bewerkte voeding, kant-en-klaarmaaltijden, etc.). Het gaat er juist om dat we een goede balans tussen zuur en base nastreven.

Dit moet u nog even weten: zoals u hierboven ziet, zit kraanwater meestal in de neutrale zone als het om de pH-waarde gaat, afhankelijk van het gebied waarin u woont. In sommige gebieden is het water zuurder, in andere gebieden is het licht basisch (met een pH-waarde die soms wel 8,4 kan zijn).

Een paar voorbeelden van uitgebalanceerde zuur-basevoeding

Er is op zich niets tegen een gezellige barbecue met vrienden, ook al zorgt gegrild vlees (met name rundvlees) voor extreem veel zuurvorming. Het zou goed zijn om dit dan te compenseren met grote hoeveelheden broccoli of andere groenten tijdens dezelfde maaltijd, terwijl men de inname van granen beperkt. En wat dacht u van gedroogde rozijnen bij het aperitief of het dessert, gecombineerd met een heerlijke fruitsalade?

U kunt ook kiezen voor supplementen met alkalische voedingsstoffen, zoals gember (met Super Gingerols), spirulina (met Spirulina) of supplementen met een combinatie van basische voedingsstoffen (zoals de complete samenstelling van Alkaline Formula).

Daarnaast kunt u uw dorst lessen met een drankje met een hoge pH-waarde. Denk daarbij aan het gebruik van gealkaliseerd water, zoals ons Super Water. Hiermee wordt de pH-waarde van water aanzienlijk hoger en wordt er effectief tegenwicht geboden aan de consumptie van zuuropwekkende drankjes en voeding.

Met deze informatie heeft u de sleutels in handen voor het bestrijden van de verzuring van het lichaam en voor het herstellen van het zuur-base-evenwicht.