Karczoch: korzyści dla zdrowia, sposoby przyrządzania i czerpania największych korzyści

Karczoch: liście i „serce”

Karczoch (Cynara scolymus ) to powstała w wyniku ewolucji botanicznej odmiana ostu. Jest jednym z kuzynów ostropestu plamistego.

Amatorzy karczochów zjadają:

• dolne części przylistków (łusek zwanych powszechnie „liśćmi”)
• oraz dno kwiatowe. Ten niezwykle ceniony przez smakoszy skarb kulinarny zwany jest „sercem karczocha”.

Warto zauważyć, że jeśli pozwolimy karczochowi dojrzewać, jego przylistki zaczną się rozchodzić, a kwiaty rozwijać („siano” porastające serce karczocha zacznie rosnąć i stanie się fioletowe) – jednak w tym przypadku warzywo przestanie być jadalne.

Jak przyrządzać karczocha, by zachować jego korzystne właściwości?

Zazwyczaj karczocha spożywa się w wersji gotowanej, szczególnie słynną odmianę camus, lecz istnieją także odmiany spożywane na surowo, takie jak karczoch fioletowy z Prowansji.

Najlepszym sposobem przyrządzania karczocha z gwarancją zachowania jego właściwości odżywczych jest gotowanie na parze lub w szybkowarze.

Zazwyczaj poleca się oderwać ogon warzywa ręcznie, aby usunąć jak najwięcej twardych włókien, które sięgają aż do serca rośliny. W kwestii dalszych działań istnieje kilka metod:

• jedna z nich zakłada gotowanie całego karczocha: każdy z gości może samodzielnie obrać warzywo na swoim talerzu i cieszyć się smakiem dolnej części przylistków oraz odkrywanego stopniowo, niezwykle popularnego serca;
• druga zakłada „zdobienie” karczocha przed gotowaniem. Dobrze naostrzonym nożem obiera się warzywo z przylistków, pozostawiając samo serce. W tym przypadku w czasie przyrządzania należy pocierać karczocha sokiem z cytryny, aby uniknąć przedwczesnego utlenienia tego delikatnego przysmaku.

W obu metodach udaje się zachować wartości odżywcze karczocha. Karczocha można serwować z sosem winegret albo w wersji wytrawnej z sosem beszamel lub musztardowym.

W przypadku pozostałych przepisów (karczochy fioletowe z Prowansji duszone w białym winie, karczochy smażone w białym winie z oliwkami itd.) ze względu na zbyt wysoką temperaturę przyrządzania, na przykład na patelni, nierzadko część niezwykle cennych składników odżywczych karczocha ulega degradacji.

Karczoch: rewelacyjne wsparcie w odchudzaniu

Zawierający bardzo mało kalorii, a dużo błonnika i przeciwutleniaczy (1) karczoch jest warzywem o niezwykłych wartościach odżywczych, dzięki którym ta kluczowa w diecie śródziemnomorskiej roślina stanowi rewelacyjne wsparcie w odchudzaniu. 100 gram gotowanego karczocha dostarcza następujących substancji odżywczych:

• 33,2 kcal;
• poniżej 1 g tłuszczów i węglowodanów;
• 427 mg potasu;
• 0,29 mg cynku;
• 89 mcg witaminy B9;
• oraz 9 mcg witaminy C (2).

Wyniki wielu badań wykazują, że karczoch wspomaga utratę wagi oraz obniża poziom lipidów we krwi (3-5).

Roślina ułatwiająca oczyszczanie organizmu

Ale to głównie swoim właściwościom oczyszczającym organizm karczoch zawdzięcza popularność wśród fanów zdrowego odżywiania. Karczoch działa na wiele sposobów:

• wspomaga proces detoksykacji organizmu;
• wspomaga przepływ soków żołądkowych;
• zapewnia zdrowie wątroby;
• wspomaga pracę jelit(6).

A wszystkie te właściwości zawdzięcza zawartości dużych ilości cynaryny, zwanej także kwasem dikawoilochinowym, czyli specjalnego polifenolu, który naukowcy uznają za substancję czynną tego warzywa (7).

Aby długotrwale zwiększyć dawkę cynaryny, postaw na wyciąg z karczocha o wysokiej zawartości cynaryny, taki jak suplement Liver Support Formula (kategoria Wątroba i detoksykacja).

A jeśli pragniesz dostarczyć sobie więcej błonnika, jednocześnie rozpocznij suplementację preparatem Psyllium Seed Husk zawierającym babkę jajowatą.

Warto pamiętać, że karczoch zawiera także luteolinę, czyli rewelacyjny flawonoid występujący w dużej ilości w suplementach, takich jak Luteolin.